جوانی و ئەزموونی ژیان1
دەقی گۆرانیی جوانیم لە ١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٢دا تەواو کردووە. هەر لە سەرەتاشەوە دەمزانی کە ئەم دەقە بۆ گۆرانییە. وردەوردە موزیکەکەشم دانا و پاکنووسێکم لێی تەواو کرد. لە کۆتایی هەمان ساڵدا بەسەر تیپێکی موزیکدا دابەشم کرد.
ئەو کاتە تازە میر شەماڵم ناسی، هەر زوو خۆشم ویست. میرە هەموو تایبەتمەندێتییەکی مرۆڤی بلیمەتی تێدا بە دی دەکرا. داوام لێی کرد ئەم گۆرانییەم بۆ تۆمار بکات. ئەویش دلێرانە بە دەنگمەوە هات. هەر لە ژووری نووستنەکەی خۆم تۆمارمان کرد و لە ٩ی نیسانی ٢٠١٣دا بڵاوم کردەوە.
ئای ئەوە منم؟!
سەرەتا ئەوەندە لە جۆشوخرۆشی ئەوەدا بووم کە یەکەم گۆرانیی خۆم، کە هی خۆم خۆمە بڵاو بووەتەوە: ئەو نەوایەی هەر لە منداڵییەوە دەیناسم دەیەویست ببێت بە گۆرانیبێژ و ئێستاش وا خەونی منداڵییەکەی بە دی دەهێنێت، چاو و گوێم وردەکارییەکانیان بە دی نەدەکرد.
بەڵام دواتر وردەوردە هەندێک کێشەی گەورەم تێدا بە دی کرد، کە ئەو کاتە بە منیش و میرەش هەر ئەوەندەمان لێی دەزانی. هەندێک هاوڕێی نزیکیشم هەڵەکانیان خستبووە بەر نووکی نەشتەر و گەردبین و بەردەوام پێیان دەوتمەوە. سەرئەنجام وای کرد دوای ماوەیەک ئەوەندە لە بەرچاوم بکەوێت کە بڕیار بدەم لە یوتیوبەکەمدا بیسڕمەوە. لە کاتی سڕینەوەکەدا بیرێکم کردەوە: ڕەنگە بە باشی و تەواوی بیرم لەم بڕیارە نەکردبێتەوە، با جارێ تەنها جۆری بڵاوبوونەوەکەی بگۆڕم بە تایبەت – پڕایڤت، واشم کرد.
جارێکی تر؟
بڕیارم وا بوو لە ئایندەدا جارێکی تر دیسان تۆماری بکەمەوە. لە ٢٠١٨دا نۆتەکەم هێنایەوە و ئەم جارە پاکنووسێکی پیانۆ و دەنگم لێی تەواو کرد. لە ٢٠١٩دا دیسان پاکنووسێکی نوێم لێی تەواو کرد. لە ماوەی ڕابردوودا هەوڵم دا خۆم موزیکەکەی بە پیانۆیەک بژەنم و بە دەنگیش بیبێژم، لە کاتی پڕۆڤەدا هەندێک چاکسازیی نوێترم لە نۆتەکەدا کرد. بەستەری نۆتەکەی لە خوارەوە هەیە.
چۆن بێگەردخواز بین؟
ئەم گۆرانییە و چەند ئەزموونێکی تری خەوشدار منیان خستە تەمەنێک بیرکردنەوەی قووڵ لە کێشەکان و چۆنێتیی بەرهەمهێنان. چۆن بەرهەمەکانم هەڵەیان تێدا نەبێت و بێگەرد بن؟ بۆیە هەموو ڤیدیۆکانی یوتیوبم لابرد. بەردەوام لە گەڕاندا بووم بۆ وەڵامی ئەم هەموو ڕاڕایی و وێڵییە.
بەڵام ئەزموون دەتباتە جێیەکی تر!
دوای ماوەیەک بە ڕێبازی وابی-سابیی یاپانی و فەلسەفەی ستۆیی ئاشنا بووم کە تێڕوانینی ژیانمیان گۆڕی. وابی-سابی تێڕوانینێکە دەڵێت: چاکترە شت بە ناشرینییەکانیەوە قبوڵ بکرێت، چونکە ناشرینی بەها بە جوانی دەدات. ئەگەر تاریکی نەبێت، ڕووناکی هیچ بەهایەکی نییە. ئەگەر هەژاری نەبێت، دەوڵەمەندی هیچ بەهایەکی نییە. ئەگەر تەڕی نەبێت، وشکی هیچ بەهایەکی نییە.
فەلسەفەی ستۆییش بە پوختی دەفەرمێت: دەبێت بەو شێوەیە بەرەوڕووی ژیان بچیت کە خۆی هەیە نەک بەو شێوەیەی تۆ دەتەوێت ببێت. تۆ دەسەڵاتت بەسەر هەور و باران و ساماڵدا نییە. تووڕەیی تۆ هیچ لە بارانبارین و ساماڵەکە ناگۆڕێت. بۆیە باشترە خۆت لەگەڵ سرووشتدا ئاشت بکەیتەوە، چونکە تۆ بەشێکی لە سرووشت.
بیر بکەوە: دوو کەس دەست بۆ ئاگر نابەن، بەڵام یەکەمیان هەرگیز دەستی بۆ نەبردووە و لە کۆمەڵگاوە فێر کراوە کە نابێت دەست بۆ ئاگر ببەیت. دووەمیان جارێک دەستی بۆ ئاگر بردووە و دەستی سووتاوە. ئەگەرچی ئێستا هەردووکیان دەست بۆ ئاگر نابەن، بەڵام لای من ئەم دوو کەسە هاوسەنگ نین. ئەوەیان کە ئەزموونی کردووە داناترە لەوەیان کە بە ئۆتۆماتیکی وەریگرتووە. ئۆتۆماتیکەکە بۆ تاتایە ئەزموونێک قەرزارە.
کۆمەڵگای هەموو جیهانیش هەزاران ساڵە و بەردەوام خەریکی بەرهەمهێنانی مرۆڤی ئۆتۆماتیکی و بیردۆزیین. بەڵام تەژیترین2 ژیان ئەو ژیانەیە کە خۆت ئەزموونت کردبێت. بەس ئەوەندە هەڵەکانت بشارەوە. بەس ئەوەندە کەموکورتییەکانت بپۆشە. ئەو هەڵە و ئەزموونە خراپانە بەرەو لوتکەی کامەرانیی ژیانت دەبەن.
ئێستا باشە یان خراپە؟
وەک دەبینن من تەمەنێکم لە هەوڵدان لە بێگەردخوازیدا3 بە سەر بردووە. ئێستا بە کامی باوەڕمەوە بێگەردخوازی بە هەڵە دەزانم. هەموو بێگەردخوازێکیش دوای کڵاوی بابردوو کەوتووە و بە دەستی خۆی کەلەپچەی خستووەتە قاچی خۆی تا هەنگاوێک نەڕوات. لەناو پێکهاتەی بێگەردخوازیدا تۆوی دڵشکان و تووڕەیی و خەمۆکی هەیە.
تەنها دوو کەس هەڵە ناکەن: ئەو کەسەی کە هیچ ناکات و ئەو کەسەی مردووە. پشکێکی گەورەی جوانیی ژیان بەر هەڵەکان دەکەوێت: کەموکورتی بەها بە بێگەردی دەدات. ئەو بیردۆزانەی بۆ ژیان دانراون و بەردەوام پێت دەوترێت: «نابێت هەڵە بکەیت، نەکەیت هەڵە بکەیت، نەکەیت، نەکەیت…» خۆی هەڵەیە! چونکە ژیان ئەزموونێکە و پڕۆسەیەکە کە دەبێت پیایدا تێبپەڕیت. دەبێت خۆت ئەزموونی ڕاستی و هەڵە بکەیت، نەک هەر بە کەوچک بکرێت بە دەمتەوە کە چی ڕاستە و چی هەڵەیە و تۆش هەر سەر بلەقێنیت و ژیانت بە ڕێباز و تیۆری بە ڕێوە ببەیت.
بە تۆ چی، کە نەتکردووە؟
بیر بکەوە: دوو کەس، یەکێکیان بە شێوەی تیۆری و بیردۆزییانە هەموو زانیاری و نهێنییەکی پیانۆژەندن دەزانێت، بەڵام هەرگیز نە پیانۆی بە چاوی خۆی دیوە و نە پەنجەشی بەر دوگمەیەکی هیچ پیانۆیەک کەوتووە. کەسێکی تریش کە لەوانەیە بە هەندی ئەوی تریان لە تیۆریی پیانۆ نەزانێت، بەڵام پیانۆی هەیە و هەموو ڕۆژێک لەسەر پیانۆ دادەنیشێت و دەژەنێت. ئایا ئەم دوو کەسە وەک یەک وان؟ ئایا شایستەیە بەوەی کارەکە دەکات بڵێین پیانۆژەن و بەوەشیان کە نایکات هەر بڵێین پیانۆژەن؟
ئەوەندەی تا ئێستا زانراوە: تۆ یەک جار هەلی ژیانت هەیە، ئیتر بۆچی ناژییت؟ بۆچی هەر خەریکی بیردۆز و ڕێباز و پەیڕەو و تیۆریت لە کاتێکدا هەلی ئەوەت هەیە بە کردارەکی بژییت؟ ئەم هەموو بیردۆزە بە کەڵکی چی دێن ئەگەر نەبنە هاندەرت بۆ تاقیکردنەوە؟ بە تۆ چی لە ڕووی زانستییەوە ماچ چەند کالۆری دەکوژێت یان ناکوژێت، یان دەنگی مچکەی ماچ چەند دێسیبڵ و هێرتزە، ئەگەر تا ئێستا خۆت ماچێکت نەکردبێت؟
لە هەناوی هەڵەوە دێیتە دروستستان
سەرنج بدە، هەموو کەسە هەرە مەزنەکانی جیهان کە هێز نەبووە بیانببەزێنێت سەرەتا شکستخواردوو بوون. دەبوو من لە هەموو کەس زووتر ئەمە فێر ببم، چونکە لە موزیکدا هەمیشە دەوترێت: چۆن دەبیت بە ژەنیارێکی باش؟ وەڵام: مەشق4، مەشق، مەشق! شکستخواردنیش وات لێ دەکات مەشق بکەیت تا باشتر ببیت. ئەزموون فێرت دەکات هەڵە دووبارە نەکەیتەوە. ئەو هەڵەیەی کردووتە پیرۆزە، چونکە ئەو هەڵەیە نەبووایە ڕێگای ڕاست وەکو نەخشی سەر ئەڵماس لە مێشکتدا هەڵنەدەکۆڵرا. ئەو ڕۆژەی ژیان وەک خۆی پەسەند دەکەیت ئەوە یەکەم ڕۆژی ژینی ئاسوودەییتە.
گۆرانی هۆیەکی پەیوەندییە
کە هەندێک جار کەسێک دەبینم ئەم گۆرانییە دەبێژێتەوە بست بست باڵای پێ دەکەم و پێم خۆشە کە بەرهەمی من بەو شێوەیە ببێتە وێردی سەر زمان. هەر لەم گۆرانییە خەوشدارەوە چەندین خەڵکی زۆر جوانم ناسیوە و گۆرانییەکە بووەتە کلیلی پەیوەندیی نێوان من و زۆر کەس و زۆر کەس و زۆر کەسی تریش.
بە پێودانگی ئێستام تۆماری ئەم گۆرانییەم بە دڵ نییە، بێژانەکەی خۆمم بە دڵ نییە، ڤیدیۆکەم هەر زۆر زۆر بە دڵ نییە. بەڵام ئەمە بەرهەمی منی ئەو کاتەیە و چەندین کاژێری ژیانمم پێوە بە سەر بردووە و لە کاتی خۆیشیدا هەر ئەوەندەم لێی زانیوە.
گۆرانییەکە خۆیشی وەک زۆربەی بەرهەمەکانی ترم لام خۆشەویستە، جگە لەوەی دەقەکەیم زۆر بە دڵە و پێم وایە نموونەی دەقێکی باشی گۆرانییە. منیش حەزم دەکرد بێ هیچ پێشینەیەک وەک لوتکەی هونەر دەربکەوم و بۆ تاتایە لێکۆڵەرانم سەرسام بکردایە چۆن بەو هەموو توانایەوە هیچ پێشینەیەکم نەبووە؟ بەڵام من مرۆڤم، کە هێنراومەتە ئەم جیهانەوە ڕستەیەکیشم لەگەڵدا نەهاتووە کە فێرم بکات چۆن بژیم. ژیان خۆی مامۆستا گەورەکەیە.
هەڵە و ژین: هەڵەژین!5
من هەڵەم کردووە، بە گەرەنتیش بەڵێنتان دەدەمێ کە لەمەودوا هەڵەی تر دەکەم. بەڵام ئەوەندەی بۆم بکرێت هەمان ئەم هەڵانە دووبارە ناکەمەوە. من بەردەوام خەریکی خۆپێشخستنم. بۆیە زۆر چاکە هەندێک جار ئاوڕ بدەیتەوە و ببینیت لە کوێوە بۆ کوێ هاتوویت و ئەزموونی ژیانت بە چاوی خۆت ببینیت.
بۆیە بەرهەمەکانم کەموکورتن، جاروبار نەشاز دەکەم، لەوانەیە دەنگم خۆش نەبێت و بە دڵی زۆر کەس نەبێت، بینەر و بیسەرم ئێجگار کەمن، شێوازەکەم لەوانەیە ئێستا فلسێک نەکات، لەوانەشە سەرتاپا هەڵە بم و سەدان ساڵ دوای ئێستا زانست بیسەلمێنێت کە هونەر بەم شێوەیەی من ئێجگار گەوجانە بووە و سەرلەبەری هەڵە بووە… هەر چییەک بێت، بەڵام من هەم، کوڕی سەردەمەکەی خۆمم و کەس هەرگیز ناتوانێت بڵێت: «نەوا نەبووە و هەوڵی نەداوە و نەژیاوە»، چونکە نەوا هەبووە و هەوڵیشی داوە و ژیاویشە و لەمەودوا باشتریش دەژی و باشتریش هەوڵ دەدات.
ئەوە ئەم گۆرانییەم بۆ تاتایە کردەوە و چیش نەبووە با ببێت. ئەگەر دەرفەتیشم هەبوو یەکێکی باشتر لەمە تۆمار دەکەم. تا ئەو ڕۆژە با ئەمە هەبێت. وردەوردە ڤیدیۆکانی تریش دەپشکنمەوە و دیسان ئازادیان دەکەم.
سوپاسێکی زۆری میرە گیان دەکەم کە ئەم بەرهەمەی بۆم تۆمار کرد. داوای لێبوردنیشی لێ دەکەم کە لەوانەیە هەندێک جار چاکەی ئەوم کەم نرخاندبێت.
لێرە کلیک بکە بۆ داگرتنی نۆتەی گۆرانیی جوانی
لێرە کلیک بکە بۆ خوێندنەوەی دەقی هۆنراوەی جوانی
- لە ٣٠ی ئایاری ٢٠٢٠دا نووسیومە. لە ٤ی شوباتی ٢٠٢٢، ٢٥-٢٨ی شوباتی ٢٠٢٥دا پیایدا چوومەتەوە. ↩︎
- تەژی: پڕی، لێوانلێوی. لێرەدا مەبەست لە ژیانێکی پڕ لە ژیانە. ↩︎
- بێگەردخوازی: پێرفێکشنست: کەسێک کە بەردەوام بە دوای ئەوەوەیە هەموو شت بێگەرد و بێخەوش و بێ نەنگی بێت. ↩︎
- مەشق: زۆر جار لە بواری هونەردا هەر پێی دەڵێن پڕۆڤە. پڕۆڤە: لە پرۆڤارێی ئیتالییەوە هاتووە، واتە هەوڵدان. ئێستا تا ڕادەیەکی زۆر بووە بە زاراوەیەکی هونەری بۆ مەشق و ڕاهێنان. ↩︎
- هەڵەژین: لە هەڵە و ژین پێک هاتووە. واتە ژینی هەڵە، هەڵە و ژیان، ژیان لە نێو هەڵەدا. خۆم لە پێداچوونەوەی ٢٨ی شوباتی ٢٠٢٥دا ئەم وشەیەم لێکدا. ↩︎
