¹وێنەسازی

وێنەسازی: بە ئینگلی پێی دەڵێن ئیدیتEdit . وەک هەموو جۆرێکی تری هونەرە و کارامەیی و لێزانینی دەوێت. بەڵام هەندێک زانیاریی ناڕاست لە بارەیەوە بڵاو بوونەتەوە کە دەبێت ڕاست بکرێنەوە. مەرج نییە وێنەسازی هەموو کاتێک خراپ بێت. وێنەساز دەیەوێت دوای لابردنی هەندێک نەنگیی ناو وێنەیەک، ئەو وێنە و دیمەنە لەگەڵ تۆدا بەش بکات.

بینایی چاوی مرۆڤ و چاوی کامێرا جیاوازن. کامێرا لە چاو جوانتر نابینێت، چاوی مرۆڤ زۆر لە چاوی کامێرا زیاتر دەبینێت. ئەمڕۆ زۆرینەی خەڵکی جیهان بە تەلەفۆنی دەستی وێنە دەگرن و بە گشتی کۆمەڵێک نەنگیی جیهانیی بچووک و زانیاریی هەن کە شایستەیە بزانرێن.

هەندێک لە نەنگییەکان

• وردە خاڵ و پەڵەی بچووک لە پێستی زۆربەی مرۆڤدا هەیە، بە تایبەتی لە دەموچاویاندا. بەڵام خۆیان نایانبینن، وێنەساز دەیانبینێت.
• زۆربەی خانمان کە ماسکەرا دەکەن خاڵێک یان چەند خاڵێک لە ماسکەراکەیان دەپرژێتە سەر گۆنایان. خۆیان نایانبینن، وێنەساز دەیانبینێت.
• زۆربەی خانمان و پیاوە قژدرێژەکان هەمیشە تاڵێک یان چەند تاڵێک هەن لە لێویان گیر بووە. خۆیان نایانبینن، وێنەساز دەیانبینێت..

ڕاستییەکان

• زۆربەی بەتەمەنەکان کە لە ئاوێنەدا خۆیان دەبینن، وردە چرچییەکانی دەموچاویان یان پشتگوێ دەخەن، یان نایانبینن. یان دەیانبینن و بە هیوای ئەوەن کە ئەوەندە زەق نەبن. ئەمانە ڕەنگە خۆیان بیانبینن یان نا، بەڵام وێنەساز دەیانبینێت.
• زۆربەی مرۆڤە گەنمڕەنگەکان کەمێک خۆیان کاڵتر دەبینن وەک لەوەی هەن.
• زۆربەی مرۆڤە زۆر سپییەکان کەمێک خۆیان تۆختر دەبینن وەک لەوەی هەن.
• زۆربەی ڕەشپێستەکان خۆیان کەمێک کاڵتر و ڕوونتر دەبینن وەک لەوەی هەن. یان وەک ئەوەی لە کامێرادا دەربچن. ڕەنگە کورد لەبەر کەمیی تێکەڵبوونی لەگەڵ ڕەشپێستدا زۆر هەست بەم دیاردەیە نەکات. بەڵام ڕەشپێستی نەگبەت کە وێنەی لەگەڵدا دەگریت، بە تایبەتی لە تاریکی و شوێنی داخراودا، هەر هێلکەیەکی ڕەشی زل دەردەچێت بە ملی لەشێکەوە.
• هەندێک کات کە بە ڕۆژ بە تەلەفۆنی دەستی وێنەی شوێنێک دەگریت، لە دەستییەکەتدا ئاسمان شینتر دیارە بە بەراورد لە ئاسمانە ڕاستییەکەی ئەو چرکەیە.
• زۆر جار پێستی دەموچاو لە وێنەی دەستییدا سافتر و ناسکتر دەردەکەوێت لەو پێستە ڕاستییەی کە لە ئاوێنەدا دەیبینیت.
• کە لە پاڵ ئاسمانێکی شینی تۆخدا وێنە دەگریت، ئاسمان لە وێنەکەدا سپی دەردەچێت.
• زۆر جار ئەو شوێنەی تیایدایت لە وێنەی دەستییەکەتدا تاریکترە لەوەی بە ڕاستی خۆتی تێدایت، بە تایبەتی شەوان.
• هەندێک جار چاوت لە ئاوێنەدا گەورەتر دەبینیت وەک لەوەی لە وێنەیەکی مۆبایلەکەتدا دەردەچێت.
• هەندێک جار لووتت یان دەمت گەورەتر یان بچووکتر دەبینیت وەک لەوەی لە وێنەیەکدا دەیبینیت. یان بە پێچەوانەوە.
• زۆر جار چەناگەت بە گەورەتر یان بچووکتر دەبینیت وەک لەوەی لە وێنەیەکدا دەیبینیت.
• هەندێک جار خۆت بە تووکنتر یان لووستر دەبینیت وەک لەوەی لە وێنەیەکدا خۆت دەبینیت.
• زۆر جار باڵات بەرزتر یان نزمتر، خۆت قەڵەوتر یان لاوازتر یان خۆت بە پیرتر یان گەنجتر دەبینیت وەک لەوەی لە وێنەیەکدا دەبینیت.
• زۆر جار ئەو وێنەیەی گرتووتە خاڵخاڵی بچووکی ناشیرینی زیاتر تێدایە بە بەراورد بەو وێنەیەی بە چاوی خۆت دەیبینیت. بە تایبەتی لە شوێنە تاریکەکانی ناو وێنەکەتدا و بە تایبەتی لە کاتی ڕووناکیی کەمدا.
• وێنەیەک دەبینیت کە هاوڕێیەکتی تێدایە هەندێک جار ڕاستەوخۆ هاوڕێکەت دەبینیت، یان هەندێک جار لە هەندێک وێنەدا پشتینەی هاوڕێکەت سەرنجڕاکێشترە.
• لە وێنەیەکدا دەبینیت نیوەت پەڕیوە، یان نیوەی هاوڕێکەت پەڕیوە، چ بە ئاسۆیی و چ بە ستوونی.
• زۆر جار کەسێکی ڕاوەستاو لە وێنەیەکدا قاچی پەڕیوە و لە پووزییەوە دەرکەوتوە. کەچی بۆشاییەکی زۆر لە بەری سەرەوەی وێنەکەدا هەیە. وەک ئەوەی هەندێک جار لە دەرەوە کە وێنەیەکت دەگیرێت تەنها سەرت دیارە و هەمووی ئاسمانە. ئەو پرسیارە دروست دەبێت کە ئایا ئەمە وێنەی ئاسمانە و سەری تۆی تێکەوتووە؟ یان وێنەی تۆیە و ئاسمان بەشێکی زۆری تۆی داگیرکردووە؟

ئەمانە هەموو پەیوەندییان بە بینینی مرۆڤەوە هەیە.

هونەری وێنەگرتن و وێنەسازی

لەبەر هەموو ئەمانە، هونەری وێنەگرتن دروست بووە و خەڵکانێک خەریکین. لەبەر هەموو ئەمانەشە کە هونەری وێنەسازیش پەیدا بووە. وێنەگر و وێنەسازی ڕاستی زۆر جار هەوڵ دەدەن ئەوەت پیشان بدەن کە چاویان دیونی. بەڵام بیرێکی فراوانتریان بۆ وێنە هەیە. ئەوان بەرپرسیارن لەوەی ئاراستەی بینین بکەن بۆ وێنەکە. ئەگەر وێنەیەک وێنەی تۆ بێت، ئەوا دەبێت کارێک بکرێت کە ڕاستەوخۆ تۆ ببینرێیت. نەک بینەر بە دواتدا بگەڕێت.

زۆر دوورکەوتنەوە باش نییە

خەڵکانێکی زۆریش هەن کە لە وێنەسازیدا زۆر لە وێنەکە دوورتر دەکەونەوە و وای لێ دێت ڕاستینەی وێنەکە ناناسرێتەوە. بەڵام وێنەسازی باش وا دەکات ئەوەت پیشان بدات کە خۆی دیویەتی. ئەوەش لەبەر ئەوەی یەکێک لە گەورەترین جیاوازییەکانی کامێرا و چاو ئەوەیە کە چاو لە ڕووناکیی ئێجگار کەمدا دەبینێت. بەڵام کامێرا هەموو کات ئەوەندە نابینێت. هەروەها چاو مەودای دینامیکیی² چەندین قات لە کامێرا زیاتر دەبینێت. لەبەر ئەوە چەندین تەکنیک هەن بۆ ئەوەی وێنەیەک بگریت و دوایی لە وێنەسازیدا وای لێ بکەیت کە لە ڕاستییەکە خۆی بچێت. هەندێک جار ئەگەریش کەمێک لە ڕاستی زیاتر بێت هەر ئاساییە. بەڵام کە زۆروبۆر دەبێت من وەک خودی خۆم حەزم لێی نابێت.

دەبێت وێنە پڕۆسەی وێنەسازی ببینێت

لەبەر هەموو ئەمانە و زۆر هۆی تر وێنەی وێنەگری ڕاستی تا بە پڕۆسەی وێنەسازیدا تێنەپەڕێت نابێت بە وێنەیەکی ڕاستی. بۆیە چەسپاندنی ئەو بیرۆکەیەی کە گوایە وێنەسازی کارێکی چەوتە، هەڵەیە. کەسانێک هەن بە چەندین کاژێر خەریکی تەنها یەک وێنە دەبن. چەندین جار بیر دەکەنەوە و بڕیار دەدەن کە چۆن بە باشترین شێوە ئەو وێنەیەت پێشکەش بکەن. ئەگەر خۆیان وێنەگرەکەش بن، ئەوا لە ململانێیەکی تەواودان لە نێوان یادگەیاندا لە کاتی گرتنی وێنەکە و هەوڵدان بۆ نزیککردنەوەی وێنەکانیان لەو دیمەنەی دیویانە.

کەسانێک هەن بە چەندین تەکنیک و تەکنەلۆژیا شت فێر دەبن تەنها بۆ ئەوەی باشترین دیمەنت پیشان بدەن. هەندێکیان چاویشیان لە داهاتە، ئەوەش تەواو مافی خۆیانە کە بەو پیشەیەی پێوەی ماندوو دەبن ژیانیان دابین ببێت. من هیچ وێنەیەکم نییە بڵاوم کردبێتەوە و بە وێنەسازیدا تێنەپەڕیبێت. وێنەسازی بە هەڵە نازانم. بە پێچەوانەوە بە شتێکی باشیشی دەزانم، ئەگەر زیرەکانە و لێزانانە بکرێت، نەک کاتێک لامسەرلاییانە بە مۆبایلەکەت خزێنەرەکانی وێنەسازی ڕادەکێشیت و وا هەست دەکەیت وێنەکەت جوانترە.

---

1. لە ١٨ی نیسانی ٢٠١٧دا نووسیومە؛ لە ٢٧ی شوباتی ٢٠٢٥دا پیایدا چوومەتەوە. ↩︎
2. مەودای دینامیکی: بە ئینگلی: Dynamic Range: واتا مەودای جیاوازیی نێوان زۆرترین ڕووناکی و زۆرترین تاریکی. ↩︎