بانگی شێوان[1]
شۆفێرەکە وتی: «کاکە، بۆ ڕاهی خوا! من بیست و پێنج ساڵە نوێژم نەچووە! چوارەم نوێژ نوێژی شێوانە، پێنجەم نوێژ نوێژی خەوتنانە»، سەرنشینەکە پێی وت: «نەخێر، خەوتنان و شێوان یەک شتن، هاوناون. هەردووکیان مەبەست نوێژی پێنجەمە». شۆفێرەکە پێداگریی کرد و وتی: «نا برام: بەیانیانە، نیوەڕوانە، عەسرە، شێوانە، خەوتنانە»، سەرنشینەکە وتی: «بەیانیانە، نیوەڕوانە، عەسرە، ئێوارەیە، شێوان یان خەوتنانە». شۆفێرەکە یەکسەر وتی: «کاکە شتی وا نییە!» سەرنشینەکە وتی: «برا، بە عەرەبی بە نوێژی چوارەم دەوترێ «صلاة المغرب»، واتە نوێژی خۆرئاوابوون، ئێ خۆر لە ئێوارەدا ئاوا دەبێ، بۆیە نوێژەکەشی پێی دەوترێ نوێژی ئێوارە. بەوەی پێنجەمیش دەوترێ «صلاة العشاء» واتە نوێژی نانخواردنی ئێوارە، ئێ لە زمانی کوردیدا بە نانی ئێوارە دەوترێ: «شێو» بۆیە نوێژەکەش نوێژی شێوانە».
شۆفێرەکە دیسان پەنای بردەوە بەر ئەزموونی بیست و پێنج ساڵ پرسیارنەکردن و وتی: «کاکە، ئاخر من بیست و پێنج ساڵە… بیست و پێنج ساڵە…» سەرنشینەکە ناچار بوو چەکی ئەتۆمی بە کار بهێنێ، وتی: «کاکە، نالی خۆی مەلا بووە. دەڵێ: «لە دوگمەی سوخمە دوێنێ نوێژی شێوان…» لەو هۆنراوەیەدا باسی ئەو دادەیە دەکا کە شەو هاتووەتە خزمەتی و سوننەتی دڵدارییان بە جێ هێناوە. ئێ کوڕی باش، ئەگەر نوێژی ئێوارە نوێژی شێوان بووایە، ئەوکات ئەو دادەیە کە گوایە ناوی حەبیبە بووە، نەیدەوێرا بۆ لای مامە نالی بچێ، چونکە لە نێوان نوێژی چوارەم و پێنجەمدا نزیکەی سەعاتێک دەرفەت هەیە. ئێ کەی مزگەوت چۆڵ بوو؟ کەی نالی گەڕایەوە ژوورەکەی خۆی؟ کەی کچە هات؟ ئێ ئەگەر هاتبێتیش، دەرفەتی هیچ نەدەڕەخسا! چونکە بێگومان پەنجا پەڕۆ و پاتاڵی لە بەردا بووە، ئێ هاکا زانیشت کاتی نوێژی پێنجەم هات و دیسان خەڵک هاتنەوە بۆ مزگەوت. ئەی ئەو کچە نەدەترسا یەکێ بیبینێ؟ لە ماڵەوە باوکی یان براکەی یان کەسێک نەیوت: «ئەوە کوا ئەو کچەتیوە؟» لە مزگەوت نێرینەیەک نەیوت: «ئەو کچەتیوە چی دەکا لێرە؟»».
شۆفێرەکە گومانێکی بۆ دروست بوو و وتی: «هم، ئێ؟» سەرنشینەکە وتی: «ئێ، دوای نوێژی پێنجەم، کە هەمووان چوونەوە ماڵەوە و ئیتر تا بەیانی نوێژی تر نییە و هیچ پیاوێک بە بیانووی نوێژ لە ماڵ نایەتەدەر، ئەوکات باجی حەبیبەش بە بیانووی خۆڵڕشتن دەچێ بۆ لای مامە نالی و نیوەدێڕەکەی تری هۆنراوەکە دەبێ بە بابەتی سەرەکیی باسەکە کە «بەیانی دا سفیدەی باخی سێوان»ەکەیە! ئەوکات کچەش بێ پەلەپەل دەتوانێ خزمەتی حاجی مامۆستا مەلا نالی بکا بێ ئەوەی چاوە خێلەکانی هەر لەسەر کۆڵانەکە بێ». شۆفێرەکە پێداگرییەکەی نەما و بە داڵغەوە وتی: «بڵێم چی! قەت وا بیرم لێی نەکردبووەوە!» سەرنشینە بێباوەڕەکەش وتی: «کەواتە نوێژی شێوان پێنجەم نوێژە، چوارەم نوێژیش نوێژی ئێوارەیە».
لەم کاتەدا سەرنشین بە تەواوەتی شۆفێرەکەی هێنایە سەر ئەو باوەڕەی بانگی شێوان پێنجەمە. بەڵام لە مێشکی خۆیدا دێڕەکەی دواتری هۆنراوەکەی بیر کەوتەوە کە دەڵێ: «لە خەوفی تەلعەتی ڕۆژ هەروەکوو شێت، بە ڕووزەردی هەڵات و کەوتە کێوان» کە دیسانەوە ڕیسەکە دەکاتەوە بە خوری، چونکە لە ئێوارەدا خۆر ئاوا دەبێ! پاش گومانێکی تر، هۆنراوەکەی گۆرانیشی هاتەوە یاد کە دەڵێ «بانگی شێوان لە ئاسمانی خۆرنشین» کە زانی بابەتەکە پڕاوپڕ گوماناوییە، نقەی نەکرد و وتی با ئەویش خۆی بۆی بگەڕێ.
[1] لە ١٩ی شوباتی ٢٠١٩دا نووسراوە.
